[玄鸟]鵩鸟赋原文翻译赏析

　　单阏之岁兮，鵩鸟赋原四月孟夏 ，文翻庚子日斜兮 ，译赏鵩集予舍
。鵩鸟赋原止于坐隅兮，文翻貌甚空闲。译赏异物来萃兮，鵩鸟赋原私怪其故。文翻发书占之兮
，译赏谶言其度  ，鵩鸟赋原曰：“野鸟入室兮 
，文翻主人将去  。译赏”请问于鵩兮：“予去何之
？吉乎告我 ，凶言其灾  。淹速之度兮，语予其期。”鵩乃叹气，举首奋翼；口不能言 ，请对以臆：

　　“万物改变兮
，固无歇息。斡流而迁兮，或推而还 。形气转续兮
，改变而蟺
。沕穆无量兮 ，胡可胜言！祸兮福所依，福兮祸所伏；忧喜聚门兮 ，吉凶同域 。彼吴强壮兮，夫差以败；越栖会稽兮，勾践霸世
。斯游遂成兮，卒被五刑；傅说胥靡兮，乃相武丁 。夫祸之与福兮 ，何异纠纆；命不行说兮，孰知其极！水激则旱兮 ，矢激则远；万物回薄兮，振动相转 。云蒸雨降兮
 ，纠错相纷；大钧播物兮，坱圠无垠。天不行预虑兮 ，道不行预谋；迟速有命兮，焉识当时。

　　且夫六合为炉兮 ，造化为工；阴阳为炭兮，万物为铜
。合散音讯兮，安有常则？千变万化兮，未始有极，遽然为人兮，何足控抟；化为异物兮，又何足患 ！小智自私兮 ，贱彼贵我；达人大观兮，物无不行。贪夫殉财兮，勇士殉名 。夸者死权兮，品庶每生 。怵迫之徒兮，或趋西东；大人不曲兮 ，意变齐同 。愚士系俗兮，窘若囚拘；至人遗物兮 ，独与道俱。世人惑惑兮，好恶积亿；真人恬漠兮 ，独与道息。释智遗形兮，超然自丧；寥廓忽荒兮 ，与道飞翔。乘流则逝兮 ，得坻则止；纵躯委命兮
，不私与己
。其生兮若浮
 ，其死兮若休；澹乎若深渊止之静，泛乎若不系之舟。不以生故自宝兮，养空而浮；德人无累兮，知命不忧
。细故蒂芥兮 ，何足以疑！”
。

　　dān è zhī suì xī ，sì yuè mèng xià ，gēng zǐ rì xié xī ，fú jí yǔ shě 。zhǐ yú zuò yú xī ，mào shèn xián xiá 。yì wù lái cuì xī ，sī guài qí gù  。fā shū zhàn zhī xī  ，chèn yán qí dù  ，yuē ：“yě niǎo rù shì xī ，zhǔ rén jiāng qù 。”qǐng wèn yú fú xī ：“yǔ qù hé zhī ？jí hū gào wǒ ，xiōng yán qí zāi 。yān sù zhī dù xī 
，yǔ yǔ qí qī 。”fú nǎi tàn xī  ，jǔ shǒu fèn yì ；kǒu bú néng yán
，qǐng duì yǐ yì ：

　　“wàn wù biàn huà xī ，gù wú xiū xī 。wò liú ér qiān xī ，huò tuī ér hái  。xíng qì zhuǎn xù xī ，biàn huà ér dàn 。mì mù wú qióng xī 
，hú kě shèng yán ！huò xī fú suǒ yī 
，fú xī huò suǒ fú ；yōu xǐ jù mén xī ，jí xiōng tóng yù  。bǐ wú qiáng dà xī ，fū chà yǐ bài ；yuè qī huì jī xī
，gōu jiàn bà shì 。sī yóu suí chéng xī ，zú bèi wǔ xíng ；fù shuō xū mí xī ，nǎi xiàng wǔ dīng 。fū huò zhī yǔ fú xī ，hé yì jiū mò ；mìng bú kě shuō xī  ，shú zhī qí jí ！shuǐ jī zé hàn xī ，shǐ jī zé yuǎn ；wàn wù huí báo xī ，zhèn dàng xiàng zhuǎn  。yún zhēng yǔ jiàng xī ，jiū cuò xiàng fēn ；dà jun1 bō wù xī ，yǎng yà wú yín  。tiān bú kě yù lǜ xī ，dào bú kě yù móu ；chí sù yǒu mìng xī ，yān shí qí shí 。

　　qiě fū tiān dì wéi lú xī 
，zào huà wéi gōng ；yīn yáng wéi tàn xī
，wàn wù wéi tóng 。hé sàn xiāo xī xī ，ān yǒu cháng zé ？qiān biàn wàn huà xī ，wèi shǐ yǒu jí ，hū rán wéi rén xī ，hé zú kòng tuán ；huà wéi yì wù xī ，yòu hé zú huàn  ！xiǎo zhì zì sī xī  ，jiàn bǐ guì wǒ ；dá rén dà guān xī  ，wù wú bú kě 。tān fū xùn cái xī ，liè shì xùn míng 。kuā zhě sǐ quán xī ，pǐn shù měi shēng
  。chù pò zhī tú xī ，huò qū xī dōng ；dà rén bú qǔ xī ，yì biàn qí tóng 。yú shì xì sú xī ，jiǒng ruò qiú jū ；zhì rén yí wù xī ，dú yǔ dào jù 。zhòng rén huò huò xī  ，hǎo è jī yì ；zhēn rén tián mò xī  ，dú yǔ dào xī 。shì zhì yí xíng xī  ，chāo rán zì sàng ；liáo kuò hū huāng xī 
，yǔ dào áo xiáng  。chéng liú zé shì xī
，dé dǐ zé zhǐ ；zòng qū wěi mìng xī  ，bú sī yǔ jǐ
 。qí shēng xī ruò fú 
，qí sǐ xī ruò xiū ；dàn hū ruò shēn yuān zhǐ zhī jìng ，fàn hū ruò bú xì zhī zhōu 。bú yǐ shēng gù zì bǎo xī ，yǎng kōng ér fú ；dé rén wú lèi xī ，zhī mìng bú yōu  。xì gù dì jiè xī ，hé zú yǐ yí ！”。